Câu chuyện về cuộc đời An-ne được Thánh Kinh ký thuật trong I Sa-mu-ên 1, 2. Nhiều người gọi bà là người đàn bà sầu khổ, người nữ của đức tin, người mẹ cầu nguyện,… Rất nhiều bài học cho chúng ta qua đời sống An-ne, chúng ta cùng nhắc nhau đôi điều để suy nghĩ, học tập nơi An-ne.
Ý nghĩa tên An-ne theo tiếng Hê-bơ-rơ có nghĩa là Ân điển, Ân sủng, Nhân từ, Dịu dàng,… Tên bà An-ne thật đúng với bản chất con người của bà. Bà là người nữ dịu dàng, hiền lành, nhẫn nại, yêu kính Đức Chúa Trời. Ngày nay có nhiều gia đình thích đặt tên con là An-ne vì muốn con mình cũng có những đặc tính cao quý như An-ne ngày xưa.
I. HOÀN CẢNH SỐNG CỦA AN-NE: (I Sa-mu-ên 1:1-8)
1. Gia đình:
An-ne là một trong hai người vợ của Ên-ca-na, thuộc chi tộc Lê-vi trong dân Y-sơ-ra-ên. Đức Chúa Trời biệt riêng chi tộc Lê-vi và giao cho họ trách nhiệm lo việc thờ phượng và dâng của tế lễ. Ên-ca-na thuộc dòng Kê-hát là dòng họ được tôn trọng nhất trong chi tộc Lê-vi. Dầu là người phục vụ Chúa nhưng Ên-ca-na có hai vợ, vợ lớn là An-ne, vợ thứ là Phê-ni-na. Do đó nên gia đình Ên-ca-na phải gặp nhiều nan đề… Họ đã không vâng giữ khuôn mẫu hôn nhân mà Đức Chúa Trời đã thiết lập, kết hợp giữa một người nam với một người nữ. Vì thế nếu hôn nhân nào ra khỏi mẫu mực Chúa định thì gia đình không hạnh phúc. Ên-ca-na không thể dành trọn tình yêu cho một người nhưng phải san sẻ tình yêu đó với hai người đàn bà cùng một lúc… Họ không hòa thuận nhau, ghen ghét nhau, ganh tị và buồn giận nhau, nên cả ba người trong gia đình đều không thể hạnh phúc.
2. Cộng đồng dân tộc:
Theo I Sa-mu-ên 1–6 đây là những chuỗi ngày dân Y-sơ-ra-ên rơi vào tình trạng thật bi đát, suy sụp trong đời sống đạo đức, sa sút thuộc linh dẫn đến sự thất bại trước kẻ thù là dân Phi-li-tin. Sự tôn nghiêm thờ phượng Đức Chúa Trời thánh khiết đã biến nên những bữa tiệc tùng ăn uống cười đùa. Sự gian tà của hai con trai cụ Hê-li đã gây vấp phạm cho dân sự, khiến họ khinh thường lễ vật dâng lên cho Chúa. Lời Đức Chúa Trời không được truyền phán… Thật là một giai đoạn đen tối cho dân Y-sơ-ra-ên.
II. THÁI ĐỘ CỦA AN-NE: (I Sa-mu-ên 1:7-10)
1. Âm thầm chịu đựng:
Trong khi Phê-ni-na có một gia đình với con trai, con gái, vui vẻ đông đủ, còn An-ne chỉ một mình nhưng bà không hề ganh tị hay ghen ghét. An-ne chỉ buồn là vì mình không sinh được đứa con nào cho chồng. Đối với người Do Thái, đàn bà không có con thường bị xem là người bị Chúa rủa sả, vì thế người vợ không sinh con phải sống trong sự buồn bã, cô đơn đôi khi còn phải chấp nhận cho chồng cưới vợ lẽ, bị nhiều người khinh bỉ, bị kể là người không được ơn Chúa. Khi thấy An-ne buồn khổ, khóc lóc, Ên-ca-na cũng khổ tâm nên ông hỏi: Cớ sao nàng không ăn và lòng buồn bực như vậy? Ta không đáng cho nàng hơn mười đứa con trai sao? Ên-ca-na cố gắng an ủi nhưng câu nói đó lại làm cho An-ne đau buồn hơn, vì cho thấy chồng không hiểu để cảm thông cho nỗi đau sâu kín trong lòng và niềm khát khao mơ ước có một đứa con để bồng bế nâng niu của một người mẹ, cũng trọn bổn phận của một người vợ. Ngày tháng qua đi, mỗi ngày nỗi sầu khổ của An-ne càng thêm nặng nề theo tuổi tác già nua…
2. Trải lòng trước Chúa:
Dầu đau lòng nhưng An-ne không tuyệt vọng, không đầu hàng hoàn cảnh. An-ne đã tìm thấy hy vọng qua sự dốc đổ lòng mình trước Chúa. Bà tin rằng Chúa có quyền cất bỏ sự son sẻ và ban cho bà đặc ân làm mẹ. Bà không xin Chúa trừng phạt Phê-ni-na hay những người khinh bỉ hay làm khổ bà. Bà chỉ xin Chúa một điều: Xin Chúa đoái xem nỗi sầu khổ của con và ban cho con một đứa con trai… Sự khẩn thiết trong nỗi niềm tan vỡ cõi lòng, bà không thể nói thành lời. An-ne thật sự say đắm cả linh hồn và tâm thần mình trong mối tương giao với Chúa nên bà chẳng để ý gì đến chung quanh. Vì thế, An-ne đã bị Thầy Tế lễ Hê-li hiểu lầm, tưởng bà say rượu nên nói lảm nhảm… Đến khi bà thành thật giải bày sự việc, Hê-li đã cầu nguyện cho bà: “Hãy đi bình an, nguyện Đức Giê-hô-va nhậm lời nàng đã cầu xin cùng Ngài.” (I Sa-mu-ên 1:18b) Lời chúc phước của Tôi tớ Chúa đã thay đổi tâm trạng An-ne. Bà tin rằng Chúa sẽ đoái đến, nhậm lời cầu nguyện và sẽ ban cho bà điều bà cầu xin. Vì thế, bà không còn sầu khổ nữa.
III. ĐỨC TIN THỂ HIỆN:
1. Trung tín thờ phượng Chúa:
(I Sa-mu-ên 1:3, 7, 28; 2:19) Mỗi năm gia đình Ên-ca-na từ Ra-ma-tha-im đến Si-lô (cách 15 dặm// 25 km) để thờ phượng và dâng của tế lễ cho Chúa. Từ năm nầy sang năm kia, An-ne luôn sống bên cạnh Phê-ni-na cứ trêu chọc, khiêu khích làm cho An-ne càng thêm sầu khổ than phiền vì sự son sẻ của mình. Nhưng Phê-ni-na đã thất bại, vì An-ne không hề phàn nàn, xúc phạm hay nghi ngờ về Chúa, cũng chẳng hề đổ lỗi hay tức giận hoặc cay đắng với chồng.
2. Bền đỗ trong sự cầu nguyện:
(I Sa-mu-ên 1:10-15) Từ tấm lòng tan vỡ, An-ne thiết tha xin Chúa đoái xem và nhậm lời cầu xin của bà, dầu buồn thảm vì không con, nhưng bà luôn tin rằng Đức Chúa Trời – Đấng Tạo Hóa Quyền năng sẽ mở tử cung của bà và chấm dứt sự son sẻ cho bà. Lời cầu xin của bà rất rõ ràng và chính đáng: Xin Chúa cho con một đứa con trai, để con dâng nó cho Chúa! (Không phải để bịt miệng Phê-ni-na, không phải để đem con ra khỏi sự khinh thường của mọi người. Không phải để con nhờ cậy trong tuổi già…). Trong cơn đau thương, sầu khổ, An-ne không hề than thở hay tìm sự giúp đỡ của bất cứ một ai, nhưng chỉ đến với Chúa để giải bày lòng mình bằng đức tin trọn vẹn là nắm chắc những gì mình hy vọng và vững tin những điều mình chưa thấy. (Hê-bơ-rơ 11:1)
3. Vui lòng hoàn nguyện:
(I Sa-mu-ên 1:11, 19, 20, 27, 28) Quả thật, Đức Giê-hô-va nhớ đến An-ne, ban cho nàng thọ thai và sanh một con trai.. y như lời bà đã cầu xin, bây giờ bà có thể bồng bế đứa con trai yêu quý của mình, một báu vật Chúa ban cho. Chỉ những người thật sự khao khát được làm mẹ mới có thể hiểu được niềm vui và hạnh phúc của An-ne là thể nào. Khi ngắm nhìn Sa-mu-ên – đứa con của lời hứa – mỗi ngày lớn lên trong vòng tay yêu thương ấm áp của mình, không một người mẹ nào muốn xa đứa con mà mình đã mang nặng đẻ đau. Tuy nhiên, An-ne không hề quên lời hứa nguyện với Chúa: “Nếu Ngài ban cho con một đứa con trai, thì con sẽ dâng nó trọn đời cho Ngài”. An-ne đã xác định đứa con nầy là bởi Chúa ban cho để dâng nó cho Chúa – không có mục đích nào khác, nó phải thuộc về Chúa. “Vừa khi dứt sữa, nàng bèn dẫn nó theo mình lên đền của Đức Giê-hô-va tại Si-lô… Đứa trẻ hãy còn nhỏ lắm! để nó ở lại với một cụ già Hê-li, bên cạnh hai con trai cụ là Hóp-ni và Phi-nê-a là người gian tà không nhận biết Đức Giê-hô-va. Quả thật là một thách thức không nhỏ cho An-ne, một gia đình như thế sẽ ảnh hưởng thế nào trên tâm hồn đơn sơ trong trắng của Sa-mu-ên?
Cảm tạ Chúa, An-ne là người mẹ của đức tin, khôn ngoan, kính sợ Chúa đã dành trọn tháng năm ngắn ngủi để nuôi dạy con bằng đôi dòng sữa thuộc thể, thuộc linh bởi đức tin trọn vẹn nơi Đức Chúa Trời như những liều vaccine thuộc linh để hạt giống đức tin mà bà đã ươm mầm trong Sa-mu-ên được lớn lên bằng sự kính sợ và phục vụ Đức Chúa Trời.
Bài học cho chính mình:
• Dầu là con dân Chúa, chúng ta cũng không tránh khỏi những nan đề trong cuộc sống. Chúng ta học theo An-ne, hãy đến dâng trình mọi điều lên cho Chúa, bền lòng tin cậy sự dẫn dắt từ Chúa.
• Dầu khi dốc đổ lòng mình thiết tha nương nhờ Chúa mà bị người khác hiểu lầm thì cũng không vì đó mà nao lòng vấp ngã.
• Dầu Phê-ni-na ngày đêm khiêu khích để An-ne than thở, phiền trách Chúa vì Chúa khiến cho bà son sẻ (I Sa-mu-ên 1:5,6), nhưng An-ne vẫn tin vào ý chỉ và thời điểm tốt lành, lòng nhân từ của Chúa trên đời sống bà. Hãy nhờ Chúa, chúng ta chiến thắng những “Phê-ni-na” và vô hiệu hóa những lời cay đắng, độc ác cám dỗ chúng ta.
• Đối với An-ne, nhu cầu tâm linh là quan trọng hơn. Bà cùng chồng lên đền thờ không phải là để ăn uống nhưng để cầu nguyện, để được giải bày nỗi lòng trong mối tâm giao với Chúa. Chúng ta trở về Nhà Chúa với mục đích gì? Có thật sự tìm kiếm Chúa, khao khát thờ phượng Ngài, lắng nghe tiếng Ngài và được cầu nguyện cùng Chúa không?
• Dẫu hành trình từ Ra-ma-tha-im đến Si-lô khá xa, luôn phải lắng nghe những lời cay độc, khinh bỉ, thách đố của Phê-ni-na, nhưng điều đó không ngăn được lòng yêu Chúa và trung tín đến thờ phượng Chúa. Điều gì khiến chúng ta đã xa nhà Chúa? Covid không? Đã qua rồi. Sức khỏe? Chúa phán: “Họ đi tới, sức lực lần lần thêm, ai nấy đều ra mắt Đức Chúa Trời tại Si-ôn” (Thi thiên 84:7)
• An-ne đã đặt con trai yêu quý của mình trong tay Đức Chúa Trời với cả đức tin: Đấng đã nhậm lời cầu xin của bà cũng là Đấng sẽ dẫn dắt con trai bà, và Ngài sẽ làm trọn mọi việc theo ý tốt lành của Ngài. Nếu Chúa kêu gọi chúng ta dâng điều tốt nhất cho Chúa, chúng ta có sẵn lòng không?
• An-ne, một người mẹ cầu nguyện với một đức tin vững vàng – đã nuôi dưỡng một đứa con cầu nguyện và vững vàng trong đức tin đã ảnh hưởng trên chức vụ của Sa-mu-ên là:
– Vị Quan xét cuối cùng và lớn nhất trên dân Y-sơ-ra-ên. (Công vụ 13:20)
– Vị Tiên tri đầu tiên cho dân thánh của Chúa. (Công vụ 3:24)
– Thầy Tế lễ – Đại diện cho dân Y-sơ-ra-ên dâng tế lễ lên Đức Giê-hô-va (I Sa-mu-ên 13:13) với lời cuối cùng dành cho dân sự Chúa: “Còn ta đây, cũng chẳng phạm tội cùng Đức Giê-hô-va mà thôi cầu nguyện cho các ngươi, Ta sẽ dạy các ngươi biết con đường lành và ngay. Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, lấy hết lòng trung tín phục vụ Ngài, khá xem những việc lớn lao mà Ngài làm cho các ngươi là dường nào!” (I Sa-mu-ên 12:23, 34) Chúng ta đã để lại gương mẫu gì cho con cháu? Đời sống chúng ta ảnh hưởng thế nào cho thế hệ kế thừa?
• An-ne kính yêu Chúa, trung tín giữ lời hứa nguyện với Chúa, sẵn sàng dâng đứa con yêu quý nhất cho Chúa. Bà chỉ nghĩ là bà đã làm trọn lời hứa nguyện với Chúa thôi chứ không tự hào khoe khoang chi cả. Nhưng Chúa thấy tấm lòng chân thành của bà nên Ngài đã ban thưởng cho bà thật quá tuyệt vời. “Đức Giê-hô-va đoái xem An-ne, nàng thọ thai và sanh ba con trai và hai con gái. Còn cậu bé Sa-mu-ên khôn lớn trước mặt Đức Giê-hô-va” (I Sa-mu-ên 2:21) Sa-mu-ên khôn lớn, được Chúa ở cùng và Ngài không để một lời nào người nói thành ra vô ích. Tạ ơn Chúa vì sự ban cho của Ngài vượt quá mọi điều chúng ta cầu xin và suy tưởng! (Ê-phê-sô 3:20) Xin chúng ta luôn trung tín giữ lời hứa nguyện với Chúa: Lời hứa khi tin Chúa, lời hứa trong lễ Báp-tem, lời hứa trong ngày cưới, lời hứa khi dâng con, lời hứa lúc nguy nan hay vui mừng và nhiều lời hứa khác nữa… “Hãy hoàn nguyện điều ngươi đã hứa” (Truyền đạo 5:4, 5; Thi thiên 116:14, 18)
(Nhóm biên tập Chuyên mục Nhân vật Kinh Thánh)