E-xơ-ra, người yêu mến Lời Chúa và có lòng nhiệt thành trong chức vụ (phần 2)

2/ Những điều quan trọng để biết và học từ sách E-xơ-ra.

(1) Không một kinh nghiệm nào là vô giá trị – ngay trong chốn lưu đày, E-xơ-ra đã được trang bị và được chuẩn bị cho những ngày phía trước. Khi ông đã nghiên cứu Ngũ Kinh Môi-se (the Torah) qua các sách Luật pháp, và suy gẫm Lời của Đức Chúa Trời, lòng của E-xơ-ra được biến đổi, sự hiểu biết về Lời Chúa của ông được sâu sắc thêm, và tâm trí của ông nhắm thẳng vào ý muốn của Đức Chúa Trời. Kinh nghiệm này chứng thực sự vô giá trong việc hướng dẫn tấm lòng dân sự trở về với tiêu chuẩn thánh của Đức Chúa Trời. Như sứ đồ Phao-lô sau đó cũng đã để ra nhiều năm nghiên cứu Ngũ Kinh Môi-se sau khi Phao-lô gặp Chúa Giê-xu trên đường đến Đa-mách, vì vậy E-xơ-ra đã sử dụng thời gian của mình trong chốn lưu đày để lớn lên trong sự hiểu biết Đức Chúa Trời.

Thật ra, không có kinh nghiệm nào là dư thừa hay vô giá trị đối với những ai tìm kiếm Đức Chúa Trời và được kêu gọi theo mục đích của Ngài. Nhưng không có điều gì là dễ dàng đối với dân Y-sơ-ra-ên trong chốn lưu đày, vì vậy không có kinh nghiệm nào là dư thừa cho dân sự của Chúa trong Ba-by-lôn, nơi mà dân sự bị ức hiếp để sống dưới sự cai trị của kẻ độc tài là kẻ đã ghét họ. Họ không có đền thờ để thờ phượng Chúa, không có bàn thờ để dâng tế lễ, và không có điều gì để gọi là của riêng họ. Đây không phải là quê hương của họ. Dầu sao đi nữa, Đức Chúa Trời không lìa bỏ dân sự của Ngài, kế hoạch của Chúa cho họ, như tiên tri Giê-rê-mi đã nói tiên tri, “Vì ta biết ý tưởng ta nghĩ đối cùng các ngươi, là ý tưởng bình an, không phải tai họa, để cho các ngươi được sự trông cậy trong lúc cuối cùng của mình.” (Giê-rê-mi 29:11). Thật vậy, điều này kể cả thời gian trong chốn lưu đày, E-xơ-ra là người được Đức Chúa Trời sử dụng để sắp xếp lại những ưu tiên của dân sự và cải cách đời sống thuộc linh của họ.

(2) Lời của Đức Chúa Trời là trung tâm điểm của mọi cơn phục hưng – vào thời điểm trở về Giê-ru-sa-lem, cả E-xơ-ra và Nê-hê-mi nhận ra việc phục hồi tình trạng xã hội, thuộc linh và đạo đức của dân sự là cần thiết để xây dựng lại cộng đồng và đưa dân sự trở về với Đức Chúa Trời. Đây là thì giờ tốt lành để trở về, nhưng nếu Đức Chúa Trời không ở giữa dân sự của Ngài, thì tất cả công việc của họ là vô ích. Sự mặc khải và sự phục hồi thật sự xảy ra qua việc tiếp cận với Lời của Đức Chúa Trời. Đây là lý do tại sao E-xơ-ra và Nê-hê-mi tập trung sự chú ý của họ vào việc xưng nhận tội lỗi, đọc và giảng dạy Luật pháp của Chúa cùng với những lời khuyên bảo. Như trước giả Thi Thiên xác nhận, “Tôi chẳng hề quên giềng mối Chúa, vì nhờ đó Chúa làm cho tôi được sống.” (Thi Thiên 119:93)

Sự hiểu biết của E-xơ-ra về lịch sử và Lời của Đức Chúa Trời đã đưa ông đến với sự thật rõ ràng đó là: khi dân Y-sơ-ra-ên gìn giữ các giới mạng trong Luật pháp Chúa, đời sống của họ được đảm bảo. Khi họ lìa bỏ Lời của Đức Chúa Trời thì tai họa thình lình xảy đến với họ. Vì vậy, Lời của Đức Chúa Trời là trung tâm điểm của sự phục hồi thuộc linh.

(3) Đức Chúa Trời cảm động lòng các vua và những bậc cầm quyền – điều này dường như kỳ lạ để nghĩ đến việc Đức Chúa Trời sử dụng các vua ngoại bang như Nê-bu-cát-nết-sa, Si-ru và Ạt-ta-xét-xe hoàn thành mục đích của Ngài, nhưng đó là chính xác những điều Đức Chúa Trời đã hành động. Như sứ đồ Phao-lô sau đó đã bày tỏ trong Rô-ma 13:1, “Mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình, vì chẳng có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định.”

Qua những hành động của Nê-bu-cát-nết-sa và những chiếu chỉ của vua Si-ru và Ạt-ta-xét-xe, chúng ta thấy mọi lời hứa của Đức Chúa Trời không chỉ là chân thật, nhưng những kế hoạch của Ngài luôn luôn lớn hơn kế hoạch của các vua và các bậc cầm quyền thế gian, là những kẻ đến rồi đi và các đế chế của họ nổi lên và sụp đổ. Mặc dầu các vua gian ác và những lãnh đạo ngu dại chống nghịch Đức Chúa Trời, quyền năng của Chúa luôn cảm động tấm lòng và tâm trí của các vua cai trị đầy quyền lực để hoàn thành kế hoạch hoàn hảo và tốt lành của Ngài, vì chỉ một mình Ngài là Đấng Tể Trị Quyền Năng!

Đối với nhiều người, sách E-xơ-ra và Nê-hê-mi kết thúc với thông điệp khiêm nhường cho biết đền thờ có thể được hoàn thành, nhưng sự phục hồi thì không dễ dàng, nhiều điều cần hơn. Do đó, khi Cựu Ước kết thúc, sự phục hồi thuộc thể của Giê-ru-sa-lem chuẩn bị cho sự phục hồi thuộc linh của cả nhân loại qua sự hiện đến của Đấng Christ, Đấng Mết-si-a – Đức Chúa Giê-xu Christ, qua đó Giao Ước Mới sẽ được hình thành và sự cứu rỗi thật được truyền ra.

3/ Những bài học cho Cơ-Đốc nhân:
(1) Cơ-Đốc nhân có thể tin cậy trong sự giải cứu của Đức Chúa Trời – việc sử dụng vua Phe-rơ-sơ khởi đầu cho phép dân sự của Chúa trở về quê hương của họ sau một thời gian dài trong chốn lưu đày. Đức Chúa Trời luôn có cách để hoàn thành điều tốt nhất cho con cái của Ngài là những kẻ tìm kiếm Ngài, mặc dầu phương cách của Chúa thỉnh thoảng có thể làm chúng ta phải ngạc nhiên. Hãy thuận phục và trao phó đời sống mình trong sự chăm sóc của Đức Chúa Trời, chắc chắn chúng ta tìm được sự bình an, thậm chí trong những tình huống khó khăn nhất.

(2) Cơ Đốc nhân cần để thì giờ tái cam kết và làm mới lại – Đức Chúa Trời đã ban phước cho dân Giu-đa với sự phục hồi sau một thời gian dài xa cách quê hương. Họ bắt đầu dâng tế lễ lần nữa trên bàn thờ và vui mừng ca ngợi Chúa khi đền thờ được xây dựng lại. Cuối cùng, với tấm lòng xoay hướng trở về ăn năn, dân sự của Chúa đã tìm thấy mục đích thuộc linh của họ lần nữa. Chúng ta hãy trở về những ngày ban đầu kính mến Chúa là con đường cho những Cơ Đốc nhân tìm được sự tươi mới và tận hiến cho Ngài.

(3) Cơ Đốc nhân phải châm rễ vững nền trong Lời của Đức Chúa Trời – Ngài đã chọn E-xơ-ra trở thành người bảo vệ luật pháp của Ngài và là người cầu thay cho dân Giu-đa. Tấm lòng của E-xơ-ra mang gánh nặng cho những người lạc xa đường lối của Chúa. E-xơ-ra biết sự trở về với đời sống trong sạch và vâng lời đối với mạng lịnh của Đức Chúa Trời sẽ khích lệ dân sự bước đi trên con đường ngay thẳng. Hãy đọc Kinh Thánh và học biết Lời Chúa sẽ giữ chúng ta nhận biết ý muốn của Chúa trên đời sống của chúng ta.

(4) Cơ Đốc nhân được kêu gọi để hành động bởi đức tin – E-xơ-ra đã hướng dẫn dân sự làm theo luật pháp của Chúa bởi đức tin tại thời điểm rất quan trọng trong lịch sử của họ. Đức Chúa Trời đã sử dụng tấm lòng tận hiến và tiếng nói can đảm của E-xơ-ra để cảnh cáo những lựa chọn sai trái của dân sự và kêu gọi họ trở về với Lời của Đức Chúa Trời. Những lời của E-xơ-ra về sự thánh khiết của Đức Chúa Trời và kế hoạch hoàn hảo của Ngài cho dân sự của Chúa vẫn đang vang dội đến với Cơ Đốc nhân ngày hôm nay.

(Nhóm biên tập Chuyên mục Nhân vật Kinh Thánh)

Tham khảo các sách lịch sử:
(1) L. H. Brockington, “Ezra, Neheniah and Esther”, p. 70; Fensham, The Books…p. 79; et al.
(2) Judah J. Slotki, “Daniel, Ezra, Nehemiah”, p. 150
(3) Joseph Blenkinsoop, “A Theological Reading of Ezra-Nehemiah” Proceedings of the Irish Biblical Association 12 (1989: 29)
(4) J. Stafford Wright, The Date of Ezra’s Coming to Jerusalem, pp. 17-28. Cf. K. Koch, “Ezra and the Origins of Judaism,” Journal of Semitic Studies 19:2 (1974): 173-97 and Frank M. Cross, “A Reconstruction of the Judean Restoration,” Interpretation 29:2 (1975): 194.